بررسی ارتباط خصوصیات سیستم ریشه ای و فیزیولوِیک با تحمل به تنش خشکی در ِنوتیپ های فسکیوی بلند

thesis
abstract

خشکی یکی از مهم ترین عوامل کاهش تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. بررسی پاسخ گیاهان زراعی به تنش کمبود آب جهت کاهش آب مصرفی در مناطق مواجه با کمبود آب مهم می باشد. این مطالعه با اهداف بررسی اثر تنش خشکی متوسط و شدید بر خصوصیات ریختی و بیوشیمیایی و ارتباط آن با تحمل به خشکی ژنوتیپ ها در مزرعه در گیاه فسکیوی بلند انجام شد. تعداد 24 ژنوتیپ فسکیوی بلند از نتاج پلی کراس بر اساس ارزیابی تحمل به خشکی آن ها در مزرعه طی سال های 1391-1388 انتخاب شدند. این ژنوتیپ ها بر اساس شاخص تحمل (tol) و شاخص تحمل به خشکی (sti) به سه گروه متحمل، نیمه متحمل و حساس تقسیم شدند. سپس 24 ژنوتیپ در سال 1391 به صورت کلونی در گلدان هایی (لوله های pvc) با ارتفاع 60 سانتی متر و قطر 16 سانتی متر جهت اندازه گیری خصوصیات ریختی و بیوشیمیایی کشت گردیدند. ژنوتیپ ها در سه سطح تنش خشکی (شاهد، تنش خشکی متوسط و تنش خشکی شدید) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شدند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی تاثیر بسیار معنی داری بر روی همه صفات داشت. بین ژنوتیپ ها ی مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد اندازه گیری تفاوت معنی داری مشاهده شد، که بیانگر تنوع ژنتیکی بالا در بین ژنوتیپ ها از نظر این صفات و موثر بودن انتخاب در بین این ژنوتیپ ها می باشد. اثر متقابل تنش خشکی و ژنوتیپ نیز برای همه صفات مورد اندازه گیری معنی دار شد با افزایش شدت تنش خشکی نسبت ریشه به اندام هوایی در هر دو عمق افزایش معنی داری نسبت به حالت شاهد نشان داد. تحت شرایط تنش خشکی متوسط و شدید طول تجمعی ریشه افزایش نشان داد. تنش رطوبتی نسبت به حالت شاهد میزان کارتنوئید، کلروفیل a، نسبت کلروفیل a/b، پرولین، کربوهیدرات محلول و فعالیت آنزیم پراکسیداز را به طور معنی دار افزایش داد. در سطح تنش خشکی متوسط وزن علوفه خشک با طول ریشه، سطح ریشه، حجم ریشه، وزن تر و خشک ریشه همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد، بنابراین می توان با انتخاب غیر مستقیم به ژنوتیپ هایی با عملکرد مطلوب دست یافت. در سطح تنش خشکی شدید محتوای آب نسبی برگ با آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز همبستگی مثبت داشت. بر اساس رگرسیون مرحله ای در شرایط شاهد قطر طوقه، درشرایط تنش خشکی متوسط وزن تر ریشه و در شرایط تنش شدید نسبت ریشه به اندام هوایی بیشترین تنوع وزن علوفه خشک را توجیه نمودند. نتایج تجزیه خوشه در هر سه محیط رطوبتی و تجزیه به مولفه های اصلی در شرایط تنش خشکی متوسط و شدید نشان داد که برخی از ژنوتیپ های فسکیوی بلند از سیستم ریشه ای گسترده و صفات فیزیولوژیک مناسب با تحمل به خشکی برخوردار نبودند، هم چنین در شرایط مزرعه نیز دارای شاخص sti پایین و tol بالا بودند. این ژنوتیپ-ها به تنش خشکی حساس هستند. تعدادی دیگر از ژنوتیپ های فسکیوی بلند دارای سیستم ریشه ای گسترده، ظرفیت فتوسنتزی و وزن علوفه خشک بالایی بودند، این ژنوتیپ ها هم چنین دارای کمترین شاخص tol و بیشترین شاخص sti در شرایط مزرعه بودند. این ها از طریق مکانیزم های تحمل و اجتناب از خشکی، به تنش خشکی سازگار و متحمل شدند، که می توانند برای برنامه های اصلاحی بعدی و ایجاد واریته ساختگی مورد استفاده قرار گیرند.

similar resources

گزینش برای تحمل به تنش خشکی براساس سیستم ریشه‌ای و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در فسکیوی بلند

این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش خشکی متوسط و شدید بر خصوصیات ریشه و برخی از آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل در گیاه فسکیوی بلند انجام گرفت. 24 ژنوتیپ فسکیوی بلند در سه سطح تنش خشکی (شاهد، تنش خشکی متوسط و شدید) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار بررسی شدند. کلونی ژنوتیپ‌ها در گلدان‌هایی با ارتفاع 60 و قطر 16 سانتی‌متر کشت شدند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقا...

full text

گزینش برای تحمل به تنش خشکی براساس سیستم ریشه ای و آنزیم های آنتی اکسیدان در فسکیوی بلند

این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش خشکی متوسط و شدید بر خصوصیات ریشه و برخی از آنزیم های آنتی اکسیدان و شناسایی ژنوتیپ های متحمل در گیاه فسکیوی بلند انجام گرفت. 24 ژنوتیپ فسکیوی بلند در سه سطح تنش خشکی (شاهد، تنش خشکی متوسط و شدید) به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار بررسی شدند. کلونی ژنوتیپ ها در گلدان هایی با ارتفاع 60 و قطر 16 سانتی متر کشت شدند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقا...

full text

ارزیابی شاخص های تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های فسکیوی بلند

به منظور بررسی شاخص­های تحمل به تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ­های متحمل به آن ، 75 ژنوتیپ فسکیوی بلند (festuca arundinace) (شامل 25 ژنوتیپ گروه والدین، 50 ژنوتیپ حاصل از نتاج پلی­کراس در دو گروه 25 تایی زودرس و دیررس) در دو آزمایش با دو سطح آب کاربردی شامل 50 و 100 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک از عمق توسعه ریشه به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار ...

full text

واکنش خصوصیات سیستم ریشه‌ای و عملکرد ژنوتیپ‌های فسکیوی بلند(Festuca arundinacea) در شرایط تنش رطوبتی

Drought stress represents the most limiting factors for agricultural productivity in arid and semiarid region of the world. This research was conducted to evaluate the effect of drought stress on root morphological attributes and dry matter yield in tall fescue Festuca arundinacea. Twelve genotypes were assessed under three levels of moisture regime (non-stress, moderate drought stress and seve...

full text

ارزیابی تحمل به خشکی در هیبریدهای ذرت دانه ای با استفاده از شاخص های تحمل به تنش خشکی

به منظور بررسی واکنش پانزده هیبرید ذرت به سطوح مختلف تنش و ارزیابی شاخص های تحمل به خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 1385 در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل قائمشهر اجرا شد. سطوح مختلف تنش در کرت اصلی و هیبریدهای ذرت در کرت فرعی قرار داده شدند. شش شاخص تحمل به خشکی برای صفات عملکرد در هکتار محاسبه شد. در شرایط نرمال، تنش ملایم و...

full text

بررسی اثرات توسعه ریشه در ارتباط با تحمل به خشکی در چهار رقم گندم

باتوجه به تغییرات اقلیمی سال‏های اخیر و کاهش شدید بارندگی و به تبع آن کم آبی ،لازم است ارقامی از گندم که به خشکی متحمل تر باشند انتخاب شود در این مسیر توانایی ارقام مختلف در داشتن ریشه های گسترده تر و کارامدتر می تواند مثمر ثمر باشد. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و تاثیر آن بر خصوصیات مرفولوژیکی  ریشه گندم این آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 12تیمار و4 تکرار، که فاکتور ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023